Probus Oldenzaal-Losser

NIEUWSBRIEF 5 Probusclub Oldenzaal –Losser

We zouden op woensdag 15 april een lezing hebben gehad over nieuwe ontwikkelingen in de sterrenkunde, de astronomie. Zouden we een astroloog op bezoek hebben gehad, dan zouden we misschien hebben gehoord wat er in de sterren geschreven staat over onze situatie nu. Een wetenschapper brandt zijn vingers daaraan niet, gelukkig. Wel kunnen we constateren dat alles in het heelal “gewoon” doorgaat alsof er op het kleine planeetje in het zonnestelsel niets aan de hand is. Stond dit in de sterren geschreven? Een astroloog meent daarover iets te kunnen zeggen. Zelf houd ik dat voor quasi-wetenschap. Helaas blijkt dat voor sommigen wel een reden om allerlei complottheorieën te bedenken.

Afgelopen week heb ik geen mededelingen betreffende lief en leed ontvangen. Wel ontving ik van Ria een interessante bijdrage, die je hieronder kunt lezen. Verder heb ik uit nieuwsgierigheid wat opgezocht over “quarantaine”. Het resultaat van mijn korte zoektocht tref je onder Ria’s verhaal aan.

MOETEN EN MOGEN (bijdrage van Ria)

Het was binnen een paar dagen normaal dat we een heleboel dingen niet meer mochten. Hele vanzelfsprekende dingen, zoals in de supermarkt gezellig achter elkaar staan en alvast beginnen met het op de band pakken van de boodschappen. Of, al wat eerder, elkaar geen hand meer geven, laat staan een kus of een omhelzing. Met een boog om elkaar heen lopen om de 1,5-metergrens in acht te nemen. Niet meer spontaan bedenken: waar zal ik vandaag naartoe gaan. Bedenken kan natuurlijk nog wel, maar uitvoeren, ho maar. We moeten thuis blijven.

En nu? Nu kijken we reikhalzend uit naar eind april om van het kabinet te horen wat we al weer mogen. Of toch niet?

Natuurlijk, mensen moeten geld kunnen verdienen. Bij velen is de nood heel hoog.

De kinderen moeten weer naar school. Of is het: mogen weer naar school?

De kinderen lijken rustiger. Of is dat gezichtsbedrog? Is er dan geen stress in hun thuissituatie? Hebben ze wel goedwerkende apparatuur om online de lessen te kunnen volgen? Missen ze de vriendjes en vriendinnetjes en de sport of muziekles? Of vinden ze het onbewust heerlijk dat ze dat even niet hoeven? Dat ze gewoon buiten mogen spelen, koekjes of brood bakken, een wandeling maken.

De afgelopen 4 weken kreeg ik vaak flashbacks uit mijn kindertijd. De stilte, de rust, de schone lucht. Maar ook wandelende gezinnen, echtparen, jongeren. Wandelen. Ook fietsen, maar ook rustig wandelen. Ze zagen de vogels en de bloemen. Ik hoorde ze erover praten. Kijk wat mooi! Ken je die plant ook? De weinige auto’s op straat. En niemand hoorde ik over de 100km-limiet.

Zijn de mensen nu aardiger tegen elkaar? Of lijkt dat maar zo. Wel zorgzamer, buurten maken appgroepen aan voor het geval dat…. Allerlei acties komen in de kortst mogelijke tijd van de grond om de ander, die te weinig heeft, te helpen. De beroepen in onze samenleving die al nauwelijks meer gezien werden staan nu in de top-10. De verpleegster, de vrachtwagenchauffeur, de schoonmaker, de vakkenvuller, de caissière. Ja, ook de caissière. Zij is soms de enige die mensen op een dag spreken. Het plexiglas vormt geen barrière, zo blijkt.

Natuurlijk ga ik niet voorbij aan ziekte, dood, ellende, eenzaamheid en angst die het virus verspreidt. Maar, als je dat niet treft, dan mag je genieten van de positieve kant; het mogen genieten van de rust, de stilte, de eenvoud. Van het niet moeten. Gewoon mogen stil zitten, mijmeren, klussen, bakken en braden, een boek en krant lezen met een kopje koffie erbij. Oh ja, een kaartje sturen en een brief schrijven, met de hand. Want er is tijd. Tijd die ik altijd al had, maar niet meer als tijd ervaren heb, maar als een agenda met enkele lege plekken.

Jarenlang dacht ik de tijd te hebben. Nee dus. Nu heb ik tijd en Moeten is Mogen geworden.

Lieve groet, Ria

QUARANTAINE (bijdrage van Jan)

De informatie hieronder heb ik voor het grootste deel ontleend aan de medische encyclopedie en aan Wikipedia. Quarantaine is afgeleid van het Italiaanse quaranta giorni (40 dagen); het is een van origine medische term afkomstig uit de tijd van de pestepidemie in de 14e eeuw. In deze tijd werden namelijk alle aanmerende schepen verplicht om 40 dagen in de haven stil te blijven liggen en werd de bemanning daarbij geacht het schip niet te verlaten. Deze maatregel behelsde het afschermen van risicobronnen ter vermindering van verspreiding van een infectie. Het afgrendelen van cruiseschepen in de afgelopen maanden lijkt een vergelijkbare maatregel.

Een voorbeeld waarbij dit standaard gebeurde bij binnenkomst in het land was dat het Verenigd Koninkrijk alle honden en andersoortige dieren voorheen voor zes maanden in quarantaine deed vanwege het risico op hondsdolheid vanuit het Europese continent. Deze richtlijn werd in de 21e eeuw afgeschaft en een nieuw systeem van dierenpaspoorten werd ingevoerd waarbij dieren het land binnengelaten mogen worden als men kan aantonen dat de dieren binnen een bepaalde periode afdoende zijn gevaccineerd.

Vaak gebeurt quarantaine in deze tijd alleen in bijzondere omstandigheden zoals bij een epidemie en/of bij een persoon die besmet is of waarbij de kans daarop door symptomen of andere omstandigheden, zoals komst uit een besmet gebied of omgang met een besmet persoon, extra groot is. Ook kan quarantaine worden toegepast op een bepaald gebied waar veel mensen zijn besmet of een gebied dat zich juist wil beschermen tegen besmetting. Zo is Milaan gespaard gebleven van de pest door quarantaine toe te passen en een muur rond de stad te bouwen. Er zijn dan reisbeperkingen of reisverboden van en naar dit gebied. Quarantaine wordt ook weleens toegepast op een persoon voor wie besmetting extra gevaarlijk is door bijvoorbeeld een zwak immuunsysteem.

In het geval van mensen zijn er ook mensenrechtenkwesties betrokken bij het invoeren van quarantaines, zeker in gevallen van lange opsluiting of uitsluiting uit de samenleving.

Waarom 40 dagen????

Zoals met veel als vanzelfsprekend aangenomen rituelen en gebruiken vinden die veelal hun oorsprong in oude culturele en/of religieuze overtuigingen. Dit getal is dus niet geheel willekeurig gekozen. In het algemeen kan worden gesteld dat de periode van 40 (dagen, weken, maanden, jaren) altijd te maken heeft met een periode van eerst een ingrijpende gebeurtenis, vervolgens een tijd van rijping en tenslotte een metamorfose, een overgang naar een nieuwe fase en de vreugde die daarbij hoort. Dit lijkt op het proces van CRISIS waar ik eerder over schreef.

Volgens oud-Indisch gebruik worden bij overlijden van een familielid traditiegetrouw een aantal dagen in ere gehouden. Het zijn de 7de, de 40ste en de 100ste dag na het overlijden (en tegenwoordig in Indonesië ook de 1000ste dag). Op de 40ste dag wordt een selamatan (een ceremoniële feestelijke maaltijd) gehouden.

In de joodse en christelijke traditie komt het getal veertig veelvuldig voor. De kersttijd duurt bv. 40 dagen (tot 2 februari) evenals de periode van het paasfeest tot Hemelvaartsdag. Veertig heeft dan betrekking op voorbereiding en verwachting, maar in andere verhalen ook op vasten en boetedoening (veertigdaagse Vasten voor Pasen) of zuivering (“quarantaine“): bv. de zondvloed (veertig dagen en nachten regen, afgesloten met een regenboog) en de veertigjarige tocht door de Sinaïwoestijn. Het is overigens interessant om te constateren dat er commerciële instituten zijn die inspelen op de behoefte aan reiniging: voor veel geld kun je daar gaan vasten waarna aan het eind je bankrekening behoorlijk gezuiverd is! Tja,…

Ook het Suikerfeest na de periode van de Ramadan (maand van vasten en zuivering) is een feest bij de overgang naar een nieuwe fase na een metamorfose, al duurt de Ramadan geen 40 dagen maar een maanmaand (ongeveer 29,5 dagen van nieuwe maan naar nieuwe maan).