Mededelingen
- Afwezig waren: Ben H., Ben S., Theo L., Ellen, Bert en Ini
- Derk opent de bijeenkomst, voor het eerst als officieel voorzitter; hij moet meteen een belangrijk punt aan de orde stellen, namelijk het aanbrengen van nieuwe leden.
Er is de laatste jaren de gewoonte ontstaan dat in de bijeenkomsten nieuwe leden werden voorgedragen door de leden. Statutair is dat echter onjuist, en we willen dat graag weer volgens de officiële richtlijnen van de statuten doen. Dat betekent dat een nieuw lid voorgedragen kan worden bij de voorzitter. De voorzitter maakt de voordracht dan bekend in twee opeenvolgende bijeenkomsten. Zwaarwegende bezwaren kunnen bij de voorzitter worden ingediend. Eén bezwaar is voldoende om lidmaatschap niet toe te staan. Bij de werving van nieuwe leden gelden de aanvullende richtlijnen uit 2019: deze staan in een apart document, dat onlangs is toegestuurd en dat ook op de website staat. - Gemma geeft een rondje i.v.m. haar 80e verjaardag op 20 januari jl.
- Na verbetering van een klein typefoutje is het verslag van de ALV definitief geworden, goedgekeurd en vandaag ondertekend. Het gaat in het archief.
- Wat de website betreft (https://oldenzaallosser.probus-nederland.nl) nogmaals de informatie om te kunnen inloggen: gebruikersnaam: oldenzaal (zonder hoofdletter) en het wachtwoord is Plechelmus (nu mét hoofdletter).
Jan Heerdink
Kiruna
Van Bergslagen tot Kiruna, ijzerertswinning in Zweden
Presentatie op 1 februari 2023 door Bob Verschoor (lid van Probus Oldenzaal)
We hebben dankzij Covid-19 een tijd moeten wachten voordat Bob Verschoor zijn verhaal over de ijzerertswinning in Zweden, d.w.z. in Kiruna, kon houden.
Maar 1 februari is het dan eindelijk zover. Bob, kenner en liefhebber van Zweden, houdt een boeiend verhaal , geïllustreerd met vele beelden.
Aan de opmerkelijke keuze van de bevolking van het dorp Kiruna in Zweeds-Lapland, hun volledige dorp enkele kilometers te verplaatsen, gaat het een en ander vooraf. Kiruna is al meer dan honderd jaar verbonden aan ’s werelds grootste ondergrondse ijzerertsmijn. De mijn bood het dorp gedurende die tijd economisch zekerheid en werkgelegenheid, maar de laatste jaren ook steeds meer risico’s. In de straten verschijnen steeds meer scheuren, soms groot genoeg om gebouwen te kunnen verzwelgen. Ook storen veel bewoners zich aan het lawaai uit de mijn en de ernstige vervuiling van meren door uitstoot van chemische stoffen.
Het merendeel van de bevolking van Kiruyna was in 2011 tevreden met het plan om het dorp te verplaatsen, en daarmee niet alleen de gebouwen, maar ook de economische inkomstenbron te behouden.
Gebouwen, woningen en een eeuwenoude kerk worden steen voor steen- en plank voor plank- verplaatst om een deel van het dorp te behouden, maar de gemeente grijpt ook de mogelijkheid aan om een aantal aanpassingen te doen, gericht op de toekomst van de plaats. De verplaatste bouwwerken worden afgewisseld met nieuw ontworpen elementen en gebouwen, met name gericht op duurzaamheid: het nieuwe Kiruna moet uit eindelijk een van de meest milieuvriendelijke steden in Europa worden. Volgens de planning moet het project in 2033 zijn voltooid.
Voor toeristen is het interessant de geschiedenis van de ijzerertswinning te leren kennen bv. in het ECOmuseum (over economische bedrijvigheid), via de oude spoorlijnen en stoomtreinen en het vroeger aangelegde kanaal met vele sluizen.
Recent kwam in het nieuws dat in Zweden de grootste hoeveelheid zeldzame aardmetalen van Europa is gevonden. De precieze omvang van de bodemschatten is nog niet duidelijk. Het zou wel eens om minstens een miljoen ton erts kunnen gaan. Deze grondstoffen, die Europese landen nu vooral uit China halen, zijn nodig voor elektrische auto’s. accu’s , zonnepanelen en windmolens.
Margriet Meijling-Togtema
